Inuit pisinnaatitaaffii pillugit sakkussat

SAKKUSSAT TAMANUT ATUUTTUT
Nunat inuiaallu nunasiaataasut namminersulernermik piginnaatilernissaannik nassuiaat

AKUERINEQARPOQ
14 December 1960

KIMIT
Ataatsimeersuarnermi aalajangiussaq 1514 (XV)
Ataatsimeersuarneq,

Nunarsuarmi inuit nalunaarutaat Naalagaaffiit Peqatigiit isumaqatigiissutaaniittut eqqarsaatigilluarlugit inuit pisinnaatitaaffii tunngaviusut upperineri aalajangersaqqinnissaat, inuup ataqqinassusaani naleqassusaanilu, angutit arnallu naligiimmik pisinnaatitaaffiini aamma inuiaqatigiinnit angisuuni mikisunilu aamma inooqatigiit ineriartornerat siuarsarniarlugu aamma inuuniarnerup qaffasissusaata kiffaanngissuseqarnerunikkut pitsanngorsarniarlugu,
Ilisimaaralugu patajaassutsip aamma inuulluataarnerup aamma naligiimmik pisinnaatitaaffeqarnerup pilersinneqarnissaannik pisariaqartitsineq aamma inuit tamarmik imminnut aaliangiiffigisinnaanerannut tunngaviinik ataqqinnittumik tunngaveqarluni eqqissisimasumik aamma inussiarnersumik attaveqatigiinneq aamma tamatigoortumik inuit pisinnaatitaaffiinik tunngaviusumillu kiffaanngissuseqarnerannik ataqqinnilluni aamma nakkutiginninnikkut sumiuussusermik, suiaassutsimik, oqaatsinik imaluunniit upperisamik tamanik immikkoortitsinertaqanngitsumik,

Akuersaarlugu inuiaat allanut atasut ilungersortumik kiffaanngissutsimik erininnerat aamma inuit taakku namminersulernissaminnut aaliangersinnaassutsimik inissisimanissaat,

Arajutsisimanagu aporaannerit annertusiartortut miserratiginninnermik imaluunniit kiffaanngissutsip inuiaannut aqqutissiuunnissaanik kanngisaarinernit pisunik, nunarsuarmi eqqissinermik ilungersunartumik ulorianartorsiortitsisumik,

Eqqarsaatigalugu Naalagaaffiit Peqatigiit pingaartumik inissisimanera Immikkoortuni Nakkutigisaasuni aamma Namminersortuunngitsuni (Trust aamma Non-Self-Governing Territories) namminersornermut ingerlanermi ikiuunnissamut

Akueralugu nunarsuarmi inuit ilungersorlutik nunasiaateqarneq sutigut tamatigut naggasernissaa kissaatigigaat,

Qularinagu nunasiaateqarnerup ingerlatiinnarnerata nunat assigiinngitsut akornganni aningaasarsiornikkut ineriartorneq pinaveersaartissagaa, inuiaanni allanut atasuni inooqatigiinneq, piorsarsimassuseq aamma aningaasarsiornikkut ineriartorneq pitsaalillugu aamma Naalagaaffiit Peqatigiit silarsuarmi eqqissineq pillugu anguniagaanut naapertuutinngitsoq

Akuersaarlugu inuiaat namminneq siunertaminnut kiffaanngissuseqarlutik nunami pisuussutitik isumalluutitillu, nunat akornganni aningaasaqarnikkut suleqatigiinnermit illugiilluni iluanaaqatigiinnermik aamma nunat akornganni inatsisinit tunngaveqartunit arlaannaanulluunniit pituttorsimanissamut attuumassuteqanngitsumik oqartussaassuseqarsinnaanerat

Upperalugu aniguinissamut aqqut akiugassaanngitsoq aamma allanngortinneqarsinnaanngitsoq aammalu ilungersunartumik ajornartoorneq pinaveersaartinniarlugu nunasiaateqartarneq aamma avissaartitsinermi immikkoortitsinermilu tassungalu attuumassutillit iliuutsit unitsittariaqartut,

Nuannaarutigalugu ukiuni kingullerni nunat immikkoortui allanut atasut amerlasuut kiffaanngissuseqalerlutik namminersulersartut, aamma akueralugu nunat immikkoortui suli namminersornermik angusaqarsimanngitsut akornanni kiffaanngissutsip tungaanut sakkortusiartortumik ingerlaarnerat, 

Qularinagu inuiaat tamarmik annaaneqarsinnaanngitsumik pisinnaatitaaffeqartut tamakkiisumik kiffaanngissuseqarnissaminnut, namminersornertik ingerlannissaanut aamma naalagaaffiup immikkoortuisa innarligassaannginnerat,

Aamma taanna siunertaralugu

Isumaqatigiissutigineqarpoq:

1. Inuiannik allanut tunniutiinnarluni tunniussineq, qalliuneq aamma atornerluineq inuit pisinnaatitaaffiinik miserratiginninneruvoq, Naalagaaffiit Peqatigiit isumaqatigiissutaasa killormooralugu aamma nunarsuarmi eqqissinermut suleqatigiinnermullu akorngutaalluni
2. Inuiaat tamarmik imminermut aalajangiisinnaaneq pisinnaatitaaffigaat; pisinnaatitaaffik taanna peqqutigalugu politikkikkut inissisimaffiup aalajangiiffiginissaa kiffaanngissuseqarfigaat aamma aningaasaqarnikkut, inooqatigiinnikkut piorsarsimassutsikkullu ineriartornissap kiffaanngissuseqarlutik malersornissaa.
3. Politikkikkut, aningaasaqarnikkut, inooqatigiinnikkut imaluunniit ilinniartitaanikkut inerisimannginneq/amigartumik piareersimanerup namminersornissap kinguarsarnissaanut peqqutitut atorneqanngisaannassaaq.
4. Inuiaannut allanut atasunut sakkulersorluni pitoraannerit imaluunniit naqisimannilluni iliuutsit suulluunniit unissapput eqqissisimasumik kiffaanngissuseqarlutik namminersornertik tamakkiisumik ingerlannissaat periarfissinniarlugu, aamma naalagaaffittut immikkoortui innarlerneqarsinnaannginnerat ataqqineqassaaq.
5. Immikkoortuni Nakkutigisaasuni aamma Namminersortuunngitsuni (Trust and Non-Self-Governing Territories) imaluunniit immikkoortuni suli namminersulersimanngitsuni tamani allorasuarnerit ingerlanneqassapput, pissaaneq inuiannut immikkoortuni taakkunaniittunut tunniunneratigut, nammineq kiffaanngissuseqarlutik piumassusaat piumasaallu aallaavigalugu, sumiuussusaat, nakimanatik isumaat imaluunniit qalipaataat aallaavigalugit immikkoortitsinertaqanngitsumik, namminersornermik kiffaanngissusermillu tamakkiisumik ilorrisimaartinnissaat periarfissinniarlugu.
6. Inuiaat peqatigiinnerannik nunamilu immikkoortuini  innarlerneqarsinnaannginnerannik ilaannakoortumik tamakkiisumilluunniit akornuseeriarnerit tamarmik, Naalagaaffiit Peqatigiit isumaqatigiissutaasa siunertaannut aamma tunngaviannut akerliupput
7. Naalagaaffiit tamarmik aalajaallutik sukannersumillu Naalagaaffiit Peqatigiit isumaqatigiissutaanni, Inuit Pisinnaatitaaffii pillugit Silarsuarmioqatigiinnut Nalunaarutaanni aamma Nalunaarutip uumap aalajangersagai naligiinneq, nunallu ilumini suliassaqarfiinut naalagaaffinni tamani akuliuttussaannginneq, aamma inuianni tamani imikkoortuisalu innarlerneqarsinnaannginnerannik namminersornissamut pisinnaatitaaffii ataqqillugit tunngavigalugillu malinnissapput.