Tamat oqartussaaqataanerata maani Nunatsinni sananeqaataata tunngavia tassaavoq Inatsisartuvut, taakkua inatsisiliortuupput aammalu Naalakkersuisut sulinerata sinaakkutissai toqqammavissaalu aalajangertarlugit. Naalakkersuisut inatsisinik atortitsinerup saniatigut ulluinnarni inatsisit toqqammavigalugit suliakkiissutit suliarisussaavaat. Tamatumalu saniatigut kommunit akisussaaffiit tunniunneqarsimasut ulluinnarnilu ingerlatsinerit akisussaaffiit annertuut akis-ussaaffeqarfippassuit ingerlattussaavaat, kommunit aqunneqarnerat pillugit Inatsisartut inatsisaat naapertorlugu. Kommunit aqunneqarnerat pillugu inatsisit naapertorlugit kommunip akisussaaffigaa pingaarnersiuinermi innuttaasunut sullissinermi suliassat aalajangersimasut suliarissallugit, pisortat tamakkiisumikaaqqissuussaanerat sinnerlugit, innuttaasullu qanimut kiffartuussiffigissallugit attavigalugillu.
Naalakkersuisut 2003-mi aalajangerput misissuititsiniarlutik Nunatsinni qanoq iliortoqarsinnaanersoq, Aaqqissuussaanermut isumalioqatigiissitamik pilersitsipput, Qallunaat kommuninik kattussisimanerat naapertorlugu sananeqartumik, ataatsimiititaliallu suliassarisimavaa aaqqissuussinissamik nutaamik innersuussuteqassalluni. Ukioq 2005-mi Aaqqissuussaanermut isumalioqatigiissitaat aaqqissuusseqqinnissamut isumaliutissiissutini saqqummersippaa, kommunit taamani 18-iusut, kommunerujussuarnut sisamanngortinneqassut. Kommunerujussuarnik sisamaasunik aaqqissuussineq nutaaq 2009-mi aallarnerneqarpoq, ukiullu arlaqanngitsut qaangiutiinnartut innuttaasut noqqaassutaat naapertorlugu, Qaasuitsup Kommunia marlunngorlugu avinneqarput, taamaalilluta 2017-imi nuna tamakkerlugu tallimanik kommunerujussuaqalersimalluta.
Kommunerujussuit unamminarnerat aallaqqaammulli tunngavilerneqarput 2009-mi pilersitaammatali. Pisortatigut sipaagassarpassuit neriorsuutaasimasut eqquutinngitsoorput, kommuneni nutaamik aaqqissuussineq atuutileraluartoq. Illuatungaani innutaasut kommuninilu aalajangiisartut akunnerminni ungasillerujussuartoqarpoq, innuttaasup kiffartuunneqarnera innarlerneqarpoq. Ungasillerujussuartoqarnera aammalu innuttaasut aalajangiisartut imminut attaveqarunnaarput, tamannalu inernerisimavaa innuttaasut najukkaminni tunniusimanerat annikillisimaneranik, tamassumallu kingunerisaanik peqatigiiffinni sulinerup ilaatigut annikillineratigut kinguneqarpoq, uninngaannarneq, inuit nutserarnerat, nutarterinerit ineriartortitsinerit ingerlanneqarunnaarneri il.il. piujunnaartutut illutik.
Kommunit toqqissisimanartut nukittuullu inuiaqatigiinnik nukittuunik pilersitsisarput najukkamilu innuttaasut peqataatinneqartarlutik. Tamat oqartussaaqataanerat najukkami nukittuujunissaa inuiaqatigiitta sukarivaat tunngaviusoq uterteqqittariaqartoq.
Naleraq kommunini aaqqissuusseqqinneq nalilersorsimavaa isumaqarpugullu kommunit agguataarnerisa immikkoortitaarnerat suli aaqqissuuseqqinnermik kinguneqartariaqartoq, tamat oqartussaaqataanerat najukkami qulakkeerlugulu nukittorsartariaqartoq Naleqqamiit isumaqaratta. Naleqqap kissaatigaa kommunit nutaat pilersinnaqassasut. Tamanna innuttaasut sumiiffikkaartumik qanimut suleqatigalugit paasititsiniaareernikkut taasitinneqarneratigut pisassasoq Naleqqamiit pissusissamisoortutut isigalutigu. Nunap inui aallaavigalugit taakkulu kissaataat aallavigalugit sulerusukkatta.
Naleqqap isumaginiarpaa innuttaasut akuutinnerunissaat, innuttaasut peqatigalugit pisortatigoortumik oqallinnissat amerlanerusut isumagalugit, oqaluuserissavut innuttaasut soqutigisaat pingaartitaallu aallaavigalugit aaqqissuusiso- qartarniassammat. Kommunalbestyrelsit innuttaasut soqutigisaat kissaataallu suliniutigivaat piviusunngortinniassallugit, – tamakkua ulluinnarni takuneqarsinnaassapput. Peqataatitsineq annertunerusoq qitiussaaq, innuttaasut qinikkallu akunnerminni attaveqatigiinnerat annertusillugu. Tamat oqartussaaqataanerat ataqqineqarnissaa pineqarpoq qulakkeerumallugu nunap inui taamatullu inuit ataasiakkaat qanimut suleqatigalugit sunniuteqarsinnaanerat siunissamilu pis- ussanut peqataatinneqarlutik – toqqaannartumik attaveqarfigalugit kommunemi tunngasutigut tamanut ineriartornermut peqataaqqilernissaat Naleqqami pingaartitaraarput. Suleqatigiilluta sumiiffitsinni tamat oqartussaanerat nukit- torsarusupparput, qallunaatut oqaatigineqartartoq nærdemokrati/tamat oqartussaanerat pilerseqqittariaqartoq Naleqqamiit pingaartipparput nunap inui peqataaneroqqillissappata.